• HALKDANSLARI TOPLULUĞU

• TÜRK HALK MÜZİĞİ KOROSU

• VURMALI ÇALGILAR TOPLULUĞU

• ARAŞTIRMA-DERLEME BİRİMİ 

HALKDANSLARI TOPLULUĞU

Anadolu’nun geçmişini anlamak, onun toprağı üzerinde yüzyıllardır oluşan insan yaratmalarını tanımakla, kavramakla olur.Anadolu’nun tarihi, kültürü ve uygarlığı, barındırdığı insan ürünleriyle bütünleşmiş, biçimlenmiştir.Halkdansları, insanımızın beğenisinden, kültüründen süzülmüş bir yaratma. Yüzyıllardır bu topraklar üzerinde yaşayanların sevgisini, özlemini, tutkusunu, acısını, coşkusunu bu danslarda bulabiliriz. Anadolu insanı sevdiğince, yaşadığınca ve yaşamak istediğince dans eder. Ne danslarını ondan, ne onu danslarından ayrı düşünmek mümkün değildir.HAMER Halkdansları Topluluğu dansçıları üniversitenin değişik Fakülte ve Yüksekokullarında öğrenim gören öğrencilerinden oluşmaktadır. Yaklaşık 80 kız, 60 erkek dansçı ile çalışmalarını sürdüren topluluk repertuvarında, Çiftetelli, Kuzey Kafkas, Artvin, Zeybek, Giresun, Bitlis, Eskişehir, Burdur, Trakya, Dilenciler ve Küçük Güreşçiler dansları bulunmaktadır.Repertuvarını gün geçtikçe geliştirmeyi amaçlayan topluluk, halk kültürü ürünleri içerisinde yer alan Halkdanslarının genç kuşaklara aktarılmasında önemli çabalar üstlenmektedir. Halkdanslarının derlendikleri yörelerdeki öz ve biçim değerlerinin korunarak sahneye aktarılması ve nesnel sahne ölçütlerinin kullanılması yönündeki çalışmaların sürdürülmesine özen göstermektedir

Halkdansları Topluluğu Repertuvarı:

• Çiftetelli: Özellikle Roman kültüründe yerleşmiştir. Ancak tüm Türkiye’de yaygın olarak oynanan bir danstır. Hareket serbestliği ve kıvrak oryantal hareketleri nedeniyle günümüzde düğünlerin vazgeçilmez dansıdır. Eşlik çalgıları klarinet, darbuka, def, ud ve cümbüş’tür.
• Artvin: Doğu Karadeniz bölgesinin bu dansları “Horon” tipi dansların en belirgin örneklerini oluşturur. Yörenin dansları kadın erkek beraber oynandığı gibi ayrı ayrı da oynanabilir. Danslara eşlik eden yöresel çalgılar davul, zurna, tulum ve akordeondur.
• Kuzey Kafkas: 19.yüzyılın ortalarından başlayarak Anadolu’nun birçok yöresine göçmen olarak yerleşmiş olan Kuzey Kafkasyalıların danslarından derlenerek sahneye konulmuştur. Kızlar ve erkekler birlikte ve ayrı ayrı dans edebilirler. Eşlik çalgıları garmon, akordeon, koltuk davuludur.
• Zeybek: Zeybek sözcüğü Anadolu’da çevik, atılgan, gözü pek yiğit, mert insan anlamında kullanılır. Türkiye’nin Ulusal Kurtuluş Savaşı sırasında Anadolu’nun güney batısında büyük yararlılıklar göstermiş insanlara da “Zeybek” bunların danslarına da “Zeybek Dansları” adı verilir. Zeybek dansları kadın ve erkekler tarafından ayrı ayrı ya da birlikte oynanabilir. Bu dansların ritimsel özelliği 9/4’lük olmalarıdır. Eşlik çalgıları bağlama, cura bağlama, divan bağlama, mey, kaval, ney, kanun, keman, kabak kemane, ud, klarinet, kaba zurna, bendir, davul, deftir.
• Bitlis: Anadolu’nun güney doğusunda yer alan bu ilin dansları “Halay” adını alırlar. Kız, erkek olabildiği gibi yalnız erkek tarafından da oynanabilir. Diğer yörelerden farklı olarak giyilen giysileri ilginç biçimiyle dikkat çekicidir. Eşlik çalgıları zurna, bağlama, divan bağlama, cura bağlama, kaval mey, davul ve bendirdir.
• Trakya: Anadolu’nun batısında Trakya bölgesinin danslarıdır. Bu bölgenin dansları genel olarak “ Karşılama” ve “ Hora” adını alırlar. Kız ve erkeklerin birlikte ya da ayrı ayrı oynadıkları bu yöre danslarında nişan ve düğün törenlerinin coşkusu, heyecanı görülür. Dansların doğal kurgusu ağır bir tempo ile başlayıp giderek hızlanarak ritmik bir biçimde biter. Genellikle omuzlardan tutarak yapılan dansların en belirgin özelliği elde taşınan mendillerin dansın ritmine eşlik ederek sallanmasıdır. Eşlik çalgıları kaba zurna, davul, klarnet, ud, keman, darbuka, deftir.
• Karadeniz: Anadolu’nun kuzeyinde Karadeniz’in kıyılarında yaşayan insanların danslarına genel olarak “Horon” adı verilir. Horon’da yöre insanının geçimini sağladığı “Hamsi” balığının çırpınışları, “fındık” toplayan kızların neşeli şarkıları ve hareketleri, kumsala vuran Karadeniz’in hırçın dalgalarının kayalara vurarak yükselen su damlalarının düşüşü dansçıların ellerinde ve vücut hareketlerinde görülebilir. En belirgin ritim özelliği olarak 7/8 ve 9/8’lik ölçüler görülür. Horon, Karadeniz insanının tutkusudur. Kızlı, erkekli ya da ayrı ayrı oynanabilir. Eşlik çalgıları kemençe, cura zurna, tulum, bağlama ve davuldur.
• Eskişehir: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Kampuslarının bulunduğu ildir. Bu yöre kadın dansları “Kaşıklı Karşılama”, erkek dansları ise “Kaşıklı Zeybek” olarak adlandırılır. Bu yörede kadın dansçılar kaşıkları diğer yörelerden ayrı olarak sapları aşağıya gelecek biçimde parmaklar arasında tutulur. Eşlik çalgıları bağlama, cura bağlama, davul, klarnet, zil, def ve darbukadır.
• Burdur: Orta Akdeniz yöresinde yer alan Burdur ili dansları “Teke Yöresi” olarak adlandırılır. Çokça sekme ve çökmelerle, genellikle hızlı 9/8’lik ritimleri bulunmaktadır. Eşlik çalgıları bağlama, cura bağlama, sipsi, zurna, kabak kemane, kaval, davul ve darbukadır.
• Küçük Güreşçiler: Orta Anadolu’dan derlenmiş olan bu seyirlik dans koreografisi M. Tekin KOÇKAR tarafından yapılmıştır.
• Kıskanç: Orta ve Güney Anadolu Bölgelerinde göbek boyayarak yapılan "Göbek Kuklası" adıyla da anılan özel bir kukla oyunudur. 1982 yılında Eskişehir, Seyitgazi İlçesi Kırka Kasabasında M. Tekin KOÇKAR tarafından göbek kuklası oynatıcısı Kadir ONUK'tan derlenerek koreografisi “Kıskanç” adıyla üç oyuncu tarafından oynatılarak yapılmıştır.
• Dilenciler: Koreografisi Ege Üniversitesi, Türk Musikisi Devlet Koservatuvarı öğretim elemanları tarafından yapılan bu dans kent olgusu içerisinde yer alan dilencileri yansıtmaktadır.

TÜRK HALK MÜZİĞİ KOROSU

Halk kültürümüzün en önemli yaratmalarından biri olan Türk Halk Müziğimizi özgün yapısını bozmadan çağdaş biçimde yorumlayarak sunma çabalarını sürdüren koromuz, 12 profesyonel 6 öğrenci müzisyenden oluşan eşlik orkestrası eşliğinde 25 kız 20 erkek koro elemanından oluşmaktadır. Aynı zamanda Halkdansları Topluluğu’nun eşlik orkestrası da olan toplulukta Def, Zil, Davul, Darbuka, Bendir, Klarnet, Kaval, Ney, Zurna, Mey, Sipsi, Keman, Kabak Kemane, Bağlama, Cura Bağlama, Akordeon, Kanun’dan oluşan halk çalgılarının yanı sıra Gitar ve Keyboard’da renk çalgıları olarak yer almaktadır.

Her yıl bağımsız olarak Karadeniz ve Marmara Türküleri, Ege ve Akdeniz Türküleri, Trakya ve Orta Anadolu Türküleri, Doğu Türküleri ve Yıl Sonu Konserleri düzenlemektedir.

VURMALI ÇALGILAR TOPLULUĞU

2010 yılında kurulan Vurmalı Çalgılar Topluluğu, kurulduğu günden başlayarak HAMER bünyesinde birçok etkinlik gerçekleştirmiştir. Sayıları 70'i bulan üyelerini Eskişehir Osmangazi Üniversitesi öğrencileri, idari ve akademik personeli oluşturmaktadır. Topluluğun repertuvarı geleneksel Anadolu ezgi ritmleri ile dünyanın diğer halk ezgilerinin ritmlerinden oluşmakta, gösterilerine HAMER dans ve halkdansları topluluğundan dansçılar da eşlik etmektedir.

ARAŞTIRMA – DERLEME BİRİMİ

Merkezin ana birimlerinden biri olan Araştırma-Derleme Birimi, varolan Halkbilim değerlerinin çağdaş yöntemlerle derlenmesi, arşivlenmesi ve sunumu doğrultusundaki bilimsel çalışmaları yürütmektedir. Unutulan ve unutulmaya yüz tutan halk sanatı, kültürü ve ürünlerinin araştırma ve derleme sonuçları, oluşturulmaya çalışılan Halkbilim Belgeliği’nde araştırmacıların kullanımına açık tutulmaktadır. Türkiye'nin de imzalamış olduğu UNESCO Somut Olmayan Kültürel Mirasın Tespiti Sözleşmesine bağlı kalarak yayınlanan araştırma ve derleme sonuçları dışında, Türkiye’de Halkbilim alanında yayınlanan dergi ve kitaplardan oluşan "İhtisas Kitaplığı"nın oluşturulması çalışmalarını da uzmanlar ve gönüllü öğrenci gruplarının çabalarıyla sürdürmektedir. Elde edilen kitaplar ESOGÜ Merkezi Kütüphane'de bulunan HAMER kitaplığı bölümüne aktarılmaktadır.

Alan araştırması çalışmalarına öncelikle Eskişehir ve yöresinden başlamak gerekliliğini duyan Araştırma - Derleme Birimi, “Eskişehir Halkbilim Atlası” çalışmalarına başlamıştır. Bu amaçla başlangıç olarak 14. yüzyıldan bu yana “Eskişehir Köy Kökenleri Atlası” oluşturulmaktadır. Yöredeki Halkdanslarına ve Halk Müziğine ilişkin kuramsal çalışmaları da sürdüren Araştırma – Derleme Birimi yörede yaşayan halk kültürü öğelerini ve yörede yaşamış olan eski kültürlerin günümüze etkisini araştırarak gün ışığına çıkarmayı öncelikli amaç saymaktadır.

2013 yılında Eskişehir'in, UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Başkenti olarak ilan edilmesi ile Bursa, Eskişehir, Bilecik Kalkınma Ajansı (BEBKA), ESOGÜ Turizm Fakültesi, ESOGÜ Fen-Edebiyat Fakültesi ve ESOGÜ HAMER katkılarıyla Merkezimiz Yönetim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Adem KOÇ başkanlığında hazırlanan "Eskişehir Somut Olmayan Kültürel Miras Envanterinin Çıkarılması ve Turizme Kazandırılması Projesi" başarıyla sonuçlandırılmıştır (http://www.eskisehirkulturelmiras.com).